නවසීලන්තයේ දර්ශන වාර හතකට වැඩි ප්‍රමාණයක් තිරගත වුණු වර්තමානයේ ඉතාම ජනප්‍රියට පත් සිංහබාහු සිංහල චිත්‍රපටයේ විශිෂ්ටතම නිර්මාණකරුවා වන සෝමරත්න දිසානායක මහතා අපි ශ්‍රීලන්කන්ස් පිළිසඳර වැඩසටහනට පිළිගනු ලබනවා.
- ඔබගේ මෙම නිර්මාණය සඳහා පරිසරය , පසුබිම සහ සංගීතය යන තුන්වැදෑරුම පාවිච්චි කළේ කෙසේද?
පසුබිම ලෙස ලංකාවේ මිනිසුන්ට ඇස ගැටී නැති , නමුත් සුන්දරම පරිසරයන් මාගේ චිත්‍රපට වලට මා යොදාගෙන ඇත. සිංහබාහු චිත්‍රපටයටත් ගැලපෙනම පරිසරය සොයාගැනීමට මා හට හැකි විය. මිනිස් වාසයකින් තොර ගණ වනාන්තරයක් තුළ විශාල වෙහෙසක්, කාලයක් වැය කරමින් අවශ්‍ය පරිසරය සහ ඒ සඳහා නළු නිළියන් හැඩ ගැස්වීම, කැමරාකරණයට අවශ්‍ය විදුලිය සපයා ගැනීම, පරිසරයට අවශ්‍ය ආකාරයට සංගීත රටාව යොදා ගැනීම ආදී අභියෝග රැසකට මාගේ මහන්සිය, කාලය සහ මිල මුදල් වැය කර ඇත. සංගීතය පාරම්පරික සහ ගෝත්‍රික සංගීතයේ එකතුවකි.
- පසුබිම සහ කතාව තෝරා ගැනීමේදී සැලකිලිමත් වූ කරුණු මොනවාද?
මේ කතාවට නව අර්ථකථනයක් දීමේ අභිප්‍රායෙන් මා විසින් රචිත පිටපත සැකසීමේදී මහාචාර්ය සුනිල් ආරියසේන , මා ආදරණීය කලාකරුවා ජැක්සන් ඇන්තනි සහෝදරයා සමග මම දිගින් දිගටම සාකච්ඡා කළෙමි.
පිටපත ලියන අවදියේම සිංහයාගේ චරිතය සඳහා මම තෝරාගෙන සිටියේ ජැක්සන් ඇන්තනී මහතායි. ජැක්සන් හැර වෙන සිංහයෙක් ගැන මම සිතුවේ නැත. ඔහු බොහෝම කැමැත්තෙන් කැපවීමකින් මේ චරිතය රඟපෑවා. ඔහුගේ අහිමිවීම අපේ ජාතියේ අවාසනාවයි.
- ලංකාවේ සාහිත්‍ය සහ සංස්කෘතිය යොදාගෙන කරන මේ හැම නිර්මාණයකදීම ඔබතුමා මුහුණ දුන් අභියෝග සහ ඒවා ජයගැනීම සඳහා ගත් උපක්‍රම මොනවාද?
චිත්‍රපටය අතරතුර සිදුවූ ජැක්සන්ගේ අනතුර මම මෑතකදී මුහුණ දීපු ප්‍රධානම අභියෝගයයි. අවුරුද්දකට අධික කාලයක් ඔහුගේ පැමිණීම සිදු නොවූයෙන්, මෙම නිෂ්පාදනය මාස පහක් පමණ කාලයක් නැවතුණා. ඔහුගේ වචන වලින් කියනවා නම් “සෝමේ, මම එනකම් බලාගෙන ඉන්න එපා, වෙන විදිහකට රූගත කිරීම් පටන් ගන්න. සනීප වුණත් මට මේ චරිතය රඟපාන්න බැරි වේවි , ඒ නිසා කවුරුහරි යොදාගෙන මෙය කරන්න” ඉන්පසු මම ඔහුගේ පුතාලා දෙන්නත් එක්ක කතා කර ගෙන ජැක්සන්ගේ ආශිර්වාදයත් ඇතිව ඒ චරිතය සම්පූර්ණ කිරීමට අකිල සම්බන්ධ කරගත්තා.
- සංස්කෘතිමය වශයෙන් ඔබ මුහුණදුන් ප්‍රශ්න මොනවාද?
සිනමාවේදී ද සංස්කෘතිමය මාතෘකාවන් පාදක කරගෙන නිර්මාණකරණයේ නියැලුණාට එහි එල්බ ගෙන සිටිය යුතු යැයි මා සිතන්නේ නැත. සිංහබාහු කතාවේ දී එහි වටිනාකම මම නවීකරණය කර ඇත. මෙය අප ව්‍යවහාරයේ තිබෙන සිංහබාහු කතාව නොවේ. මාගේ අලුත් අර්ථකථනයට අනුව සිංහයා යනු තිරිසනෙක් නොවේ, මනුස්සයෙකි – රජෙකි. සිංහසීවලී ද එසේමය. ඔවුන් සහෝදරයන් නොවෙයි. විජය පරම්පරාවට තුඩු දුන් සහෝදරයන්ගේ කතාව එතරම්ම ශිෂ්ඨ සම්පන්න නො වේ. මාගේ කතාවේ මම එය වෙනස් කරනවා.ජන ව්‍යවහාරය නොසලකා නිර්මාණකරුවෙක් හැටියට වෙනත් අර්ථකථනයක් ලබාදීමට සහ ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීමට නිර්මාණකරුවා පෙළඹිය යුතුයි. ඉතිහාස කතාවක් නම් එය වෙනස් කළ නොහැකිය. නමුත් සිංහබාහු යනු මනංකල්පිත ප්‍රබන්ධයකි . ඒ ප්‍රබන්ධය අර්ථකථනය කිරීමට නිර්මාණකරුවාට අයිතියක් ඇත.
- සිනමා නිර්මාණ අධ්‍යක්ෂවරයකු වීමට ඔබට සිතුනේ ඇයි?
විශ්ව විද්‍යාලයේදී විද්‍යා උපාධියට අමතරව මම වේදිකා නාට්‍ය පිළිබඳ ඉගැන්වීම් කටයුතු කළා. ධම්මදාගොඩ, මහාචාර්ය සරත් චන්ද්‍රයන් යටතේ වේදිකා නාට්‍ය පාඨමාලාවක් කළ අතර ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතාගේ ගම් පෙරළිය චිත්‍රපටය නරඹන විට චිත්‍රපට කලාව විශේෂ මාධ්‍යයක් ලෙස හඳුනා ගැනීමට මට හැකි වූවා.
සිනමාව යනු මිනිසුන් සිත සසල කළ හැකි ප්‍රභල මාධ්‍යයක් ලෙස මට දැනෙන්නට ගත්තා. දොස්තරවරයකු ලෙස මට ඕස්ට්‍රේලියාවේ සිඩ්නි රෝහල බලා යාමට සිදුවුවද පශ්චාත් උපාධිය සඳහා මම ඕස්ට්‍රේලියාවේදි සිනමාව තෝරා ගනු ලැබුවා. මාගේ කලා පසුබිම හේතු කරගෙන විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරුන් මට එම පාඨමාලාව හැදෑරීමට අවසර දුන් අතර එහිදී ලබාගත් දැනුම හේතු කරගෙන මට චිත්‍රපටයක් සෑදීමේ අවශ්‍යතාවය තදින් දැනෙන්නට විය.
එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සරෝජා චිත්‍රපටියේ පිටපත මා විසින් ඕස්ට්‍රේලියාවේදි ලිවීමට භාජනය විය. කාලීනව ජාතික හා අන්තර්ජාතික ඇගැයීමට පාත්‍ර වූ සරෝජා චිත්‍රපටය මා විසින් මාවම අත්හදා බැලීමට ගත් උත්සාහයක්. එයින් ලැබූ පන්නරය නිසාම මා ඕස්ට්‍රේලියාවේ පුරවැසියාව අතහැර ලංකාවේ සිනමා කර්මාන්තයේ නියැලීමට උත්සුක විය.
- දරුවෙකුගේ නිර්මාණශීලීත්වය කුඩා කල සිටම හඳුනාගැනීම උදෙසා ලංකාවේ ඉගෙනීම් ක්‍රියාවලියේ වෙනසක් සිදුවිය යුතුද?
එය සිදු විය යුතුමයි!
ඕනෑම නිර්මාණකරුවෙකු සිනමාවට ප්‍රවිෂ්ට වීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ නම් ක්ෂේත්‍රයේ රසිකයෙකු වීම අනිවාර්ය විය යුතුයි. මට මේ රුචිකත්වයට මුල් පිරුවේ ලෙස්ටර් ජේම්ස් පීරිස් මහතාගේ චිත්‍රපට නැරඹීමයි. මහාචාර්ය සරත්චන්ද්‍රයන්, දයානන්ද ගුණවර්ධනයන් , හෙන්රි ජයසේනයන් ගේ නාට්‍ය බැලීම හේතු කොටගෙන මට වේදිකාව පිළිබඳ ඇල්මක් ඇති විය. නවකතාකරුවකු ද කවියකු ද එසේමයි. මම විෂයානු බද්ධව කලාව හැදෑරීමක් නොකරද මා කලාවේ රසිකයකු වූ නිසාවෙන් මම ලබාගත් අත්දැකීම් නිර්මාණකරණයේ යෙදීමට මට ඉවහල් විය.
- ජාත්‍යන්තර වශයෙන් අප ඇගයීමට ලක්වුවද අපේ නිර්මාණ පිළිබඳ කතා කිරීම හරිම අඩුවෙන් සිදුවේ. මීට හේතුව?
අද වන විට අපි විවිධ අයුරින් නිර්මාණශීලී පරපුරක්. ඔවුන් අතරින් අනාගතයේදී අනර්ඝ නිර්මාණ බිහිවේවී. නමුත් ඒවා ජාත්‍යන්තර ගෙන යාමට රටේ වගකීමක් තියෙන රට කරවන ඇත්තෝ මෙයට මැදිහත් විය යුතුමයි. ජාත්‍යන්තර සිනමා උත්සවයකදී අපට සම්මාන ලැබෙනවා. නමුත් එය පිටරටට ගෙනයාමට නම් රාජ්‍යතාන්ත්‍රික සම්බන්ධයක් අවශ්‍යමයි. තානාධිපති කාර්යාල මැදිහත්වීමෙන් ඒ කර්තව්‍ය ඉෂ්ට කරගත හැක. අපේ රටේ චිත්‍රපටි වෙන රටවල ප්‍රචාරණයට අවශ්‍ය පසුබිම තවමත් සැකසී නැත. මෙය කලා නිර්මාණවලට පමණක් නොව විවිධාකාර නිෂ්පාදනවලටද වලංගුවේ.
- එදා නළු-නිළියන් බිහි කිරීමේදී තිබුණු තත්ත්වයත් අදත් අතර වෙනස ඔබ දකින්නෙ කොහොමද?
මිනරෝ නාට්‍ය කණ්ඩායම විසින් කරන ලද අපේ පළමු කථානාද චිත්‍රපටය “කඩවුණු පොරොන්දුව” යම්කිසි පරිපූර්ණ පලපුරුද්දකින් යුතුව නිර්මාණය වූ ඒවායි. හිතවත්කම් නිසාවෙන් එක රැයකින් නළු නිලියන් බිහිවීමේ ප්‍රවණතාවයක් අද වන විට දක්නට ලැබෙන අතර රංගනය යනු වෙනම කලාවක් නිසාවෙන් කලාව තුළින් නව බිහිවීම් තෝරාගත යුතුමය.
මා විසින් තෝරා ගැනීම් සිදුකරන විට වැඩිහිටි නළු නිළියන් කිහිපදෙනෙක් අතරින් අවශ්‍ය ප්‍රමාණය තෝරාගනු ලබන අතර ළමා චරිත සඳහා විවෘත ආරාධනයකින් පසුව පරීක්ෂණයක් තුළින් තෝරා ගැනීම් සිදුකෙරේ. ඒවා නිවැරදි තේරීම්ය.
- රංගනයට තවම පුහුණු ආයතනයක් ලංකාවේ බිහි නොවීමට හේතු මොනවාද?
මේ වන විට තරුණ පරම්පරාවට සිනමාවට පිවිසීමට ලොකු පිපාසයක් ඇති නමුත් ඒ සඳහා විධිමත් ඉගෙනීම් ආයතනයක් නැත. ඒ සඳහා වැඩපිළිවෙළක් සැකසීමට මමත් සිතමින් ඉන්න අතර දැනට මහේන්ද්‍ර විසින් කරගෙන යන කර්තව්‍යයට ස්තූතිවන්ත වෙමු. මුදල් උපයා ගැනීමේ අරමුණ ඇතුව ව්‍යාපාරයක් ලෙස විවිධ පංති පැවැත්වීමේ ප්‍රවණතාවයක් වර්තමානයේ ඇත. රජය මැදිහත්වීමෙන් සුදුසු වැඩපිළිවෙලක් සැකසේනම් අපගේත් උදව් ඇතුව දරුවන්ට නිශ්චිත අධ්‍යාපන ක්‍රියාවලියක් සැකසිය හැකිය. අපට පුළුවන් අන්දමට නිර්මාණ මට්ටමින් නළු නිළියන් බිහිකළද යථාර්ථය නම් ලංකාව තුළ රඟපෑම සඳහා අවශ්‍ය විධිමත් අධ්‍යාපන ක්‍රමවේදයක් නොමැති වීමයි. අනාගතයේදී හෝ ඒ දේ සිදු වේවායි ප්‍රාර්ථනා කරමු.
- පිටරට ජීවත්වන ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට සිංහල සිනමාව රැක ගන්න උදව් කළ හැක්කේ කෙසේද?
පිටරටවල ජීවත්වන ලංකාවේ අය ගතහොත් ඔවුන්ගේ ගත එහේ වුණාට සිත මෙහේ. නවසීලන්තය , ඕස්ට්‍රේලියාව රටවලින් සිංහබාහු චිත්‍රපට ප්‍රදර්ශනය කිරීම ගැන මම ඒ කණ්ඩායම්වලට ස්තූතිවන්ත වන අතරම සිංහබාහු පමණක්ම නොව වෙනත් චිත්‍රපට සඳහාද දක්වන ඇල්ම අතිවිශාලය. මට අනුව ඒ ප්‍රදර්ශනය වන විට ඔවුන් ඒ පිළිබඳ පූර්ව දැනුමක් ඉවක් ඇතිව සිටී නම් එය ඉතා ඉහල රසාස්වාදයකට ගෙන යාමට අවශ්‍ය ඉඩකඩ සැලසෙනු නොඅනුමානය .
ඔබගේ වටිනා කාලය කැප කර අප හා සම්බන්ධ වීම් පිළිබඳව ඔබතුමාට ස්තුති වන්ත වන අතරම ඔබගේ ඉදිරි කලා කටයුතු සාර්ථක වේවා කියලා අපි ප්‍රාර්ථනා කරමු.
සාකච්ඡා කළේ:- ඔසඳ යොහාන්
ලිපිය සකස් කළේ:- ගවිත්‍රි යටිගම්මන
