ඕස්ට්‍රේලියානු රජය නවසීලන්ත ජාතිකයින් සඳහා පුරවැසිභාවය සඳහා සෘජු මාර්ගයක් ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති අතර, එමඟින් ඕස්ට්‍රේලියාව ඔවුන්ගේ නිවහන බවට පත් කරගත්  350, 000 ක් පමණ වන නවසීලන්ත වැසියන්ට ප්‍රතිලාභ රැසක්  ලැබෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. ඒ අනුව 2023 ජූලි 1 වන දින සිට, වසර හතරක් හෝ ඊට වැඩි කාලයක් ඕස්ට්‍රේලියාවේ ජීවත් වන නවසීලන්ත පුරවැසියන් ස්ථිර පදිංචි වීසා බලපත්‍රයක් සඳහා අයදුම් කිරීමේ පියවර මඟ හරිමින් ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසිභාවය සඳහා කෙලින්ම අයදුම් කිරීමට සුදුසුකම් ලබයි. ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන් බවට පත්වන නවසීලන්ත ජාතිකයින්ට කිසිදු අයිතිවාසිකමක් අහිමි නොවේ – ඇත්ත වශයෙන්ම, ඔවුන් ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන් ලෙස සමාජ ආරක්ෂණ ගෙවීම්, සෞඛ්‍ය සේවා සහ ඡන්ද අයිතිය ඇතුළු පුරවැසිභාවයේ සම්පූර්ණ ප්‍රතිලාභ භුක්ති විඳීමට අමතර අයිතිවාසිකම් ලබා ගනී.

මෙම ප්‍රගතිශීලී වෙනස මගින් 2001 පෙබරවාරි 26 දිනට පසු ඕස්ට්‍රේලියාවට පැමිණි විශේෂ ප්‍රවර්ග වීසා  Special Category Visa (SCV) හිමි නවසීලන්ත පුරවැසියන් සඳහා වේගවත් සහ වඩාත් විධිමත් ක්‍රියාවලියක් හඳුන්වා දෙනු ඇත. මෙහි ඇති විශේෂත්වය වන්නේ සාමාන්‍ය නිපුණතා හෝ සේවා යෝජකයා අනුග්‍රහය දක්වන වීසා මෙන් නොව, මෙම වීසා බලපත්‍රය සියලුම වයස් කාණ්ඩ සඳහා විවෘත වන අතර, වයස් සීමාවන් හේතුවෙන් වෙනත් වීසා අවස්ථා ප්‍රතික්ෂේප වූවන් සඳහා එය පරිපූර්ණ විකල්පය බවට පත් කරයි.මීට පෙර, ඕස්ට්‍රේලියාවේ නවසීලන්ත වැසියන්ට පුරවැසියන් වීමට සංකීර්ණ හා දිගු ක්‍රියාවලියක් හරහා යාමට සිදු වූ අතර, එමඟින් ශිෂ්‍ය ණය, සමාජ ආරක්ෂණ ගෙවීම්, සෞඛ්‍ය සේවා  සහ ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීම වැනි ප්‍රතිලාභ අහිමි විය

නමුත් ජුලි 1 වනදා සිට, ඕස්ට්‍රේලියාවේ වසර හතරක් හෝ ඊට වැඩි කාලයක් ජීවත් වූ සහ 2001 න් පසු පැමිණි නවසීලන්ත ජාතිකයින්ට ප්‍රථමයෙන් ස්ථිර පදිංචිය සඳහා ඉල්ලුම් කිරීමකින් තොරව පුරවැසිභාවය සඳහා ඉල්ලුම් කළ හැකිය. වසර ගණනාවක් ඔස්ට්‍රේලියාවේ පදිංචි වී පුරවැසියන් වීමට සිහින දකිමින් සිටින නවසිලන්තයේ සිට පැමිණි අපගේ ශ්‍රී ලාංකික ප්‍රජාවට මෙය ඉමහත් අස්වැසිල්ලක් වනවා ඇත.

මීට අමතරව ඕස්ට්‍රේලියාවේ සිටින නවසීලන්ත දෙමාපියන්ට ඕස්ට්‍රේලියාවේ උපදින දරුවන් දැන් කිසිදු පොරොත්තු කාලයක් නොමැතිව උපතින්ම පුරවැසියන් බවට පත්වනු ඇත. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඔවුන් ලෝකයට ඇතුළු වූ මොහොතේ සිට ඔවුන් ඕස්ට්‍රේලියානු පුරවැසියන් ලෙස පිළිගනු ලබන අතර ඔවුන්ට අයිතිය සහ ආරක්ෂාව පිළිබඳ හැඟීමක් ලබා දෙන බවයි. මීට පෙර ඕස්ට්‍රේලියාවේ සිටින නවසීලන්ත දෙමව්පියන්ගේ දරුවන්ට පුරවැසිභාවය ලැබීමට වසර 10 ක් බලා සිටීමට අවශ්‍ය විය. ඒ අනුව මෙම වෙනස මෙම දරුවන්ට ඔස්ට්‍රේලියානු සමාජයට පූර්ණ ලෙස සහභාගී වීමටත් පුරවැසිභාවයේ වරප්‍රසාද සහ ආරක්ෂාවන් මුල සිටම භුක්ති විඳීමටත් ඉඩ සලසමින් ඔවුන්ට විභවතා ලෝකයක් විවර කරයි.

ඔස්ට්‍රේලියානු රජය ප්‍රකාශ කර ඇත්තේ මෙම පියවර වඩාත් සාධාරණ, වඩා හොඳින් කළමනාකරණය කරන පුළුල් සහ සියල්ලන්ම ඇතුළත් සංක්‍රමණ පද්ධතියක් ගොඩනැගීමේ ඔවුන්ගේ අභිලාෂයට අනුකූල බවයි. මීට අමතරව ඔස්ට්‍රේලියාවේ වෙසෙන නවසීලන්ත වැසියන්ගේ අයිතීන් නවසීලන්තයේ වෙසෙන ඕස්ට්‍රේලියානුවන්ට   අනුව වඩාත් හොඳින් ගැළපීමට සහ දෙරට අතර මිත්‍රත්වය සහ බැඳීම ශක්තිමත් කිරීම මෙහි තවත් අරමුණකි.

ඕස්ට්‍රේලියාවේ නවසීලන්ත ජාතිකයින් සඳහා නව පුරවැසි නීති ප්‍රකාශයට පත් කිරීම නවසීලන්ත අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ ඕස්ට්‍රේලියානු සංචාරයට දිනකට පෙර වඩාත් සුදුසු අවස්ථාවක සිදු විය. දෙරට අතර සමීප ආර්ථික සබඳතා නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුමේ 40 වැනි සංවත්සරය සැමරීමේ ව්‍යාපාරික කේන්ද්‍රීය න්‍යාය  පත්‍රයේ   කොටසක් ලෙස නවසීලන්ත අගමැති ක්‍රිස් හිප්කින්ස් 2023 අප්‍රේල් 23 වැනිදා ඕස්ට්‍රේලියානු අගමැති ඇන්තනි ඇල්බනීස් හමුවීමට ඕස්ට්‍රේලියාවට ගියේය. දෙරට අතර ආර්ථික සබඳතා තවදුරටත් ශක්තිමත් කිරීම සහ ද්විපාර්ශ්වික වෙළඳාම ප්‍රවර්ධනය කිරීම අරමුණු කරගත් මෙම සංචාරය  අංශ රැසක් සඳහා  වැදගත් එකක් විය. සමීප ආර්ථික සබඳතා ගිවිසුම පසුගිය දශක හතර තුළ ඔස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය අතර සමීප ආර්ථික සහයෝගීතාව වර්ධනය කිරීම සඳහා ප්‍රයෝජනවත් වී ඇති අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දෙරටටම වෙළෙඳාම, ආයෝජන සහ රැකියා අවස්ථා වැඩි විය.

මීට අමතරව, මෙම සංචාරය ට්‍රාන්ස්-ටස්මන් සංචාරක විධිවිධානයේ 50 වැනි සංවත්සරයට සමපාත වූ අතර, දෙරටේ ජාතිකයින්ට සීමාවකින් තොරව එකිනෙකාගේ රටේ ජීවත් වීමට සහ වැඩ කිරීමට ඉඩ සලසයි. මෙම ඓතිහාසික සන්ධිස්ථානය තුළ නව පුරවැසි නීති ප්‍රකාශයට පත් කිරීම ඔස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය අතර ශක්තිමත් බැඳීම පිළිබඳ සාක්ෂියක් වන අතර, ට්‍රාන්ස්-ටස්මන් සබඳතාවයට පාදක වන ඇතුළත් කිරීමේ සහ අවස්ථාවන්හි හවුල් වටිනාකම් ඉස්මතු කරයි. මෙම පියවර ජාතීන් දෙක අතර දිගුකාලීන සබඳතා තහවුරු කරන අතර කලාපයේ අන්‍යෝන්‍ය සමෘද්ධිය සහ වර්ධනය සඳහා ඔවුන්ගේ කැපවීම නැවත තහවුරු කරයි.

By Dilhan Athapaththu